Publiek moet help dat regte kandidaat OB-pos kry
Die stryd om die regte persoon te kry om adv. Thuli Madonsela, openbare beskermer (OB), op te volg, het in alle erns begin.
Altesame 73 kandidate is aanvanklik benoem, waarvan sewe die nominasie van die hand gewys het en enkele benoemdes nie opgespoor kon word nie. Daar is nou 59 name op die kandidate-lys.
’n Parlementêre ad hoc-komitee, onder voorsitterskap van dr. Makhosi Khoza, is vir die bestuur van die aanstelling van ’n opvolger vir Madonsela verantwoordelik. Die komitee sal teen 31 Augustus benoemings vir die pos by die parlement indien. Dit is nog onduidelik hoeveel name op die kortlys sal wees aangesien verskeie partye besluit oor wie dié lys haal. Onderhoude sal na verwagting ná die plaaslikeregering-verkiesings begin.
Terwyl die komitee “beïndruk” is oor die kaliber van die benoemdes, is die burgerregte-waghond AfriForum bekommerd dat hierdie net nog ’n politieke aanstelling kan wees wat die doel, aard en werksaamhede van hoofstuk 9-instellings in die wiele sal ry.
Ernst Roets, adjunk uitvoerende hoof van AfriForum, sê daar word verwag dat die OB iemand moet wees wat vreesloos en sonder enige politieke voorkeur moet optree. “Dit moet iemand wees wat nie skroom om die staat verantwoordelik te hou en tot orde te roep in gevalle waar wanadministrasie en korrupsie die regte van die publiek vertrap nie.”
Volgens Roets is dit veral belangrik dat die persoon geen politieke agtergrond, verbintenis of affiliasie moet hê nie. “Daarom is ons bekommerd oor van die name op die lys omdat van hulle hul al herhaaldelik aan die kant van die ANC geskaar en bewys het dat hulle nie objektief kan handel en optree nie.”
Roets het gesê Madonsela was daartoe verbind om die demokrasie uit te bou en te beskerm en dit is juis hierdie ingesteldheid wat haar baie kritiek en selfs viktimisering op die hals gehaal het. “Ons hoop regtig dat ’n waardige en eerbare opvolger vir haar aangestel word en daarom meen ons die publiek moet van die geleentheid gebruik maak om besware in te dien teen kandidate wat nie geskik is nie.”
AfriForum sal ook formeel insette oor ’n geskikte kandidaat indien.
Van die name op die lys wat nié vir die pos beskikbaar is nie, is adv. Gerrie Nel, adv. Vusi Pikoli, Nlhanhla Nene, voormalige minister van finansies, regter Yvonne Mokgoro en Graca Machel, eggenote van wyle pres. Nelson Mandela.
Kandidate wat nie bereik kon word nie, is Melanie Bernard (Fryer), adv. Andrea Gabriel en adv. Mojankunyane Gumbi. ’n Kandidaat soos oudpres. Thabo Mbeki is mondelings aanbeveel en gevolglik nie oorweeg nie.
Die name van die kandidate is:
- Mnr. Bernard Peter Agulhas
- Adv. Rhulani Ralph Baloyi
- Me. Melanie Bernard (Fryer)
- Prof. Narnia Bohler-Muller
- Mnr. Vincent James Botto
- Adv. Nonkosi Princess Cetywayo
- Mnr. Raymond Edward Chalom
- Prof. Pierre de Vos
- Regter Sirajudien Desai
- Mnr. Phillip Dexter
- Adv. Pumeza Futshane
- Adv. Andrea Gabriel SC
- Me. Nombonisa Gasa
- Adv. Mathys Johannes Gildenhuys
- Adv. MT Goodman (néé Shai)
- Me. Pregs Govender
- Adv. Mojankunyane Gumbi
- Prof. Alexander Mzamo Gumbi
- Adv. Mark Andrew Hawyes
- Mnr. Nick Haysom
- Mnr. William Andrew Hofmeyr
- Adv. Zarina Kellerman (néé Prasadh)
- Adv. KB Kgoroeadira
- Mnr. Ashook Kirpal
- Mnr. Burt Silverston Laing
- Me. Muvhango Lukhaimane
- Me Graca Simbine Machel
- Adv. Zwelethu Madasa
- Adv. Thuli Madonsela (termyn nie hernieu nie).
- Mnr. Prince Sefako Mafojane
- Mnr. Zola Majavu
- Adv. Mohale Joseph Maluleke
- Adv. Kevin Sifiso Malunga
- Me. Lynnette Gail Marais
- Me. Busisiwe Mkhwebane
- Mnr. Vickqus Nkosikhona Mncube
- Adv. Hishaam Mohamed
- Me. M. Mohlala-Mulaudzi
- Regter Yvonne Mokgoro
- Adv. Chris Madibeng Mokoditwa
- Mnr. Ronnie Samuel Mokoena
- Mnr. Thokwane Phineas Post Moloto
- Mnr. Tjitlo Monaledi
- Me. Audrey Mpofu
- Adv. Dali Mpofu
- Adv. Loyiso Khanyisa Bunye Mpumlwana
- Me. M Mthebule
- Adv. M.M. Mthembu
- Mnr. Themba Phillip Mthethwa
- Adv. Philani Pilatu Sydney Mthethwa
- Me. Janine Kim Myburgh
- Mnr. Krish Naidoo
- Mnr. Gerrie Nel
- Mnr. Nhlanhla Nene
- Mnr. Malcolm John Sphiwe Nhleko
- Me. Sophy Moipone Noko
- Me. Vuyokazi Pamella Noncembu
- Me. Nokuthula Sincercia Nwaoshai
- Mnr. Mthuthuzeki Moshesh Nyiki
- Me. Jill Claudelle Oliphant
- Adv. Vusi Pikoli (nomination declined)
- Me. Kaajal Ramjathan-Keogh
- Mnr. Tshepiso David Humphrey Ramphele
- Mnr. Riaz Achmed Saloojee
- Mnr. Jonas Ben Sibanyoni
- Mnr. Boiki-John Tamako
- Me. Bawinile May Thabethe (nomination declined)
- Adv. Tseliso Thipanyane
- Adv. Randal Titus
- Mnr. Khunoana Harry Tswago
- Mnr. Vuyisa Vuza
- Mnr. Hermanus Lambertus Waldicks
- Regter Sharise Weiner
Lede van die publiek wat inligting of besware oor enige van bogenoemde kandidate het, kan dit stuur na veldtogte@afriforum.co.za
Die CV’s van die kandidate kan ook besigtig word by www.parliament.gov.za