Lesufi moet deeglik ondersoek instel ná Gautengse wetgewer se “mindere aanklagte” te midde van korrupsiebewerings, sê AfriForum

Die burgerregteorganisasie AfriForum het vandag die Gautengse premier Panyaza Lesufi versoek om ’n deeglike ondersoek na beweerde korrupsie by die Gautengse wetgewer te doen. Dit volg nadat ’n ooreenkoms nagekom is, wat deur die Gautengse wetgewer en die Nasionale Onderwys, Gesondheid en Geallieerde Werkersunie (Nehawu) beding is, wat behels dat 32 werknemers op mindere aanklagte van “nalatigheid” teregstaan ​​eerder as die vorige aanklagtes van beweerde bedrog en korrupsie tydens die Covid-19 inperking.

Die korrupsie bewerings sluit in werknemers se bedrieglike reistoelae-eise en ander verkwistende uitgawes van meer as R335 000. Die ooreenkoms behels dat die werknemers die geld oor ’n tydperk van 12 maande moet terugbetaal.

In ’n brief aan Lesufi versoek AfriForum ’n onafhanklike ondersoek wat op die volgende drie aspekte geskoei moet word:

1. Aanspreeklikheid: Maak seker dat enige amptenare of lede van die Provinsiale Regering wat fondse wanbestee het, heeltemal verantwoordelik gehou word vir die aanklagte teen hulle, insluitend die bewerings van korrupsie.
2. Deursigtigheid: Volledige openbaarmaking oor die proses om die bedrog- en korrupsie-aanklagte te verminder tot nalatigheid en hoe dit aan die ouditeur-generaal se instruksies voldoen.
3. Voorkoming van toekomstige misbruik: Doen die nodige stappe om toekomstige wanbestuur te voorkom sowel as vrugtelose en verkwistende uitgawes te bekamp.

AfriForum beklemtoon dat die besluit om hierdie werknemers slegs van mindere aanklagte van nalatigheid aan te kla nie net openbare vertroue skend nie, maar ook teenstrydig is met president Cyril Ramaphosa se beloftes wat tydens die 2024 Staatsrede gemaak is. Vroeër vanjaar het Ramaphosa onderneem om op korrupte aktiwiteite in beide die openbare en private sektore toe te slaan en oortreders te penaliseer. Hierdie onderneming moet met tasbare aksies gepaard gaan. Deur ernstige bewerings met geringe dissiplinêre aksies te beantwoord, veral binne die regering, word pogings om korrupsie te bekamp ondermyn.

Suid-Afrika se posisie op die korrupsiepersepsie-indeks het aansienlik afgeneem, met ’n telling van 41 uit 100 in 2023, die laagste telling wat nóg vir Suid-Afrika aangeteken is. Dít plaas Suid-Afrika nou 72^ste uit 180 lande. Dit weerspieël ’n kommerwekkende neiging van ongebreidelde korrupsie, wat ekonomiese vooruitgang en openbare vertroue kniehalter. Terwyl pogings van die regering, soos die stigting van die Ondersoekdirektoraat binne die Nasionale Vervolgingsgesag, tot sommige skuldigbevindings gelei het skep die algemene afwesigheid van omvattende ondersoeke deurslaggewende leemtes in die stryd teen wydverspreide korrupsie.

Charné Mostert, AfriForum se veldtogbeampte oor korrupsie, sê die Gautengse wetgewer se reaksie op vermeende Covid-19-korrupsie en “mindere aanklagte” is soos swak spinnerakke wat dalk klein vlieë vang, maar wespes laat deurbreek.

“Deur bedrog- en korrupsiebewerings teen 32 werknemers af te gradeer tot mindere aanklagte van ‘nalatigheid’ word die nodige, strenger gevolge ontduik. Die ouditeur-generaal het gevra vir volle verantwoordelikheid en die terugvordering van fondse wat wanbestee is, maar ware geregtigheid bly buite bereik. AfriForum eis dat Lesufi ’n regverdige en omvattende ondersoek doen aangesien Suid-Afrikaners ’n regering nodig het waar almal aanspreeklikheid moet aanvaar vir hulle vernietigende optredes, nie net ’n paar nie.”