Haatspraakwetsontwerp oorgehaal vir misbruik: AfriForum veroordeel regering se stoomroller van wetsontwerp
Die Suid-Afrikaanse regering het ’n gebrekkige wetsontwerp op haatspraak deurgedruk wat die deur oopmaak vir ernstige misbruik. Die burgerregteorganisasie AfriForum het hom uitgespreek oor die kommerwekkende gebreke van die Wetsontwerp op die Voorkoming en Bestryding van Haatmisdade en Haatspraak. AfriForum het oor die jare verskeie skriftelike en mondelinge voorleggings ingedien wat waarsku oor hoe hierdie wetsontwerp growwe skendings deur die regering van burgers se reg op vryheid van uitdrukking moontlik sal maak.
Die grondwetlike standaard vir haatspraak het twee vereistes. Haatspraak sluit spraak in wat haat voorstaan wat op ras, etnisiteit, geslag of godsdiens gebaseer is, en wat aanhitsing bevat om skade te berokken. Volgens die wetsontwerp sal die blote aanhitsing van haat of skade egter genoeg wees om as haatspraak beskou te word. Hierdie wetsontwerp water die grondwetlike reg op vryheid van uitdrukking verder af deur die definisie van “skade” te verbreed om emosionele en sosiale skade in te sluit.
Dit is veral belangrik om versigtig te wees vir enige wetsontwerp wat poog om vryheid van spraak te beperk binne die verswakkende konteks van dubbele standaarde in Suid-Afrika rakende haatspraak wanneer dit kom by hofuitsprake, regeringstoepassing van wetgewing en mediaveroordeling. Hierdie wetsontwerp skep net verdere potensiaal vir hierdie skadelike dubbele standaarde om met groter vooroordeel en erns toegepas te word.
John Jeffery, die adjunkminister van Justisie en Grondwetlike Ontwikkeling, het tydens ’n portefeuljekomiteevergadering oor hierdie einste wetsontwerp haatlike en stereotiperende opmerkings teenoor Afrikaners gerig. Dié wetsontwerp is na bewering dan juis daar om groepe teen uitsprake soos die van Jeffery te beskerm. Dit is juis waarom AfriForum dit nie ondersteun dat die regering meer mag moet kry om spraak verder te polisieer in ooreenstemming met hul duidelike dubbele standaarde nie.
Volgens Ernst van Zyl, hoof van Openbare Betrekkinge by AfriForum, word regte haatspraak toenemend misgekyk of selfs aangemoedig teen groepe soos rasseminderhede, Afrikaners of boere. Terselfdertyd word spraak wat nie volgens grondwetlike standaarde as haatspraak kwalifiseer nie, toenemend as haatspraak behandel wanneer dit sekere bevoorregte groepe teiken of wanneer dit spraak is waarvan die regering nie hou nie.
“AfriForum is toegewyd aan die beginsel van vryheid van spraak en is ook ten gunste van wetgewing rakende werklike haatspraak in die Suid-Afrikaanse konteks. Ons kan egter nie die verdere uitbreiding van haatspraakwetgewing binne ’n kommerwekkende konteks van blatante dubbele standaarde waar selfs simbole wat glad nie ’n oproep tot geweld bevat nie as haatspraak bestempel word terwyl openlike aanhitsing van geweld soos die Kill the Boer-dreunsang as aanvaarbaar beskou word nie,” sluit Van Zyl af.
